Opis

Trasa 28A Historia i tradycje (ok. 3,2 km *); Dojazd: samochód, autobus, kolej

Miasto położone jest nad rzeką Samą, na Pojezierzu Wielkopolskim, ok. 35 km na północny zachód od centrum Poznania, w sąsiedztwie Puszczy Nadnoteckiej. Położenie sprzyja rozwojowi gospodarczemu miasta i gminy, a także ruchowi turystycznemu. Przecinają się tutaj ważne szlaki komunikacyjne, łączące sąsiednie ośrodki. Wiodą tędy również drogi międzynarodowe, które poprzez trasę A2 i Frankfurt n. Odrą biegną do Berlina, oraz linia kolejowa Poznań - Szczecin.
Pierwsze wzmianki o osadzie Stare Szamotuły pochodzą z 1231 r. Przed 1257 r. otrzymała ona od Przemysła I prawo do odbywania targów. W 1284 r. kasztelan poznański Tomisław uzyskał od księcia Przemysła II zwolnienie Nowych Szamotuł od opłat targowych oraz przywilej lokowania tych osad na prawie zachodnim. W 1420 r. król Władysław Jagiełło nadaje prawa miejskie miastu. Na początku XV w. miasto podzielono między Świdwów-Szamotulskich i Górków. W 1551 r. powstaje pierwsza drukarnia w regionie wielkopolskim. XVI w. Szamotuły stają się ośrodkiem reformacji. Na przełomie XVI i I poł. XVII w. ma miejsce osadnictwo niemieckie, szkockie i żydowskie. W latach 1793-1919 miasto trafia do zaboru pruskiego. Od 1815 – Szamotuły znajdują się w obrębie Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W 1848 r. uruchomiona zostaje linia kolejowa Poznań-Szczecin. Na
przełomie XIX/XX w. następuje silny rozwój miasta. Powstają: cukrownia, olejarnia, zakłady meblarskie i młyny. W latach 1918-1919 Szamotuły były ośrodkiem Powstania Wielkopolskiego. W okresie międzywojennym następuje szybki rozwój miasta. Po II wojnie światowej Szamotuły znów weszły w fazę intensywnego rozwoju gospodarczego.

Warto zobaczyć:
- historyczny układ urbanistyczny z XIV-XX w.,
- kolegiatę MB Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa z 1423 r. i z lat 1513-42,
- zespół klasztorny reformatów obejmujący kościół pw. Świętego Krzyża z lat 1675-82, oraz klasztor z 2. połowy XVII w.,
- zespół zamkowy obejmujący Zamek Górków w Szamotułach, wieżę mieszkalną „Baszta Halszki” z XIV w., budynek na podzamczu, tzw. Zamek, z XV w., oficynę z końca XVIII w., park z fragmentami fosy i wały, (XV- XIX w.),
- domy w Rynku z VIII i XIX w.,
- dom przy pl. Sienkiewicza 23, z 2. poł. XIX w.,
- dom przy ul. Braci Czeskich 8, szachulcowy z XIX w.
Muzeum Zamek Górków w Szamotułach prezentuje wnętrza siedziby magnackiej i jedną z największych w Polsce kolekcji ikon. W oficynie mieści się wystawa etnograficzna, a w baszcie eksponowane są m.in.: komnata Halszki z Ostroga, obiekty archeologiczne i historia miasta. W XIX-wiecznym spichrzu wystawiono skarby archeologiczne odkryte w czasie budowy przebiegającego przez Wielkopolskę gazociągu jamalskiego.

Wydarzenia:
- Dni Szamotuł
Spacer po Szamotułach możemy rozpocząć z dworca PKP przy ul. Dworcowej. Po wyjściu z dworca skręcamy w lewo w ul. Dworcową i przemierzamy ok. 800 m do Rynku. Po drodze mijamy Urząd Miasta i Gminy oraz kościół pw. Świętego Krzyża. Wchodzimy na okazałą starówkę otoczoną kamienicami z przełomu XIX/XX w. W centralnej części kamienica z 1905 r. Obchodzimy Rynek z prawej strony i wchodzimy na ul. Braci Czeskich. Stąd ok. 300 m prosto, przecinając wąskie uliczki z zachowanym średniowiecznym układem urbanistyczny. Ulicami Braci Czeskich, Wroniecką i Szczuczyńską docieramy do Zamku Górków. Całe założenie położone jest po prawej stronie. Wchodzimy przez bramkę koło domku Alchemika. Na wprost gościniec a po prawej pałac. Za nim od strony ul. Wronieckiej wieża obronna i wały. Po zwiedzeniu założeń zamkowych i ogrodowych wracamy na ul. Wroniecką i skręcamy w lewo. Po ok. 200 m skręcamy w prawo na ul. Kapłańską i po dalszych 120 m docieramy do kolegiaty MB Pocieszenia i św. Stanisława Biskupa. Ulicą Kapłańską docieramy do ul. Ratuszowej wychodzącej z Rynku. Skręcamy w prawo i po 200 m docieramy do ul. Dworcowej, którą podążamy na parking przy PKP.

Informacja: Urząd Miasta i Gminy Szamotuły, ul. Dworcowa 26,64-500 Szamotuły, tel.61 292 75 01, www.szamotuly.pl
Szamotulski Ośrodek Kultury, ul. Dworcowa 43, 64-500 Szamotuły, tel. 61 29 21 307
Muzeum - Zamek Górków, ul. Wroniecka 30, 64 - 500 Szamotuły, tel. 61 292 18 13, www.zamek.org.pl

Galeria